Üç Boğaz Barajı 2003 yılında inşaa edilmiş ve günümüzdeki en büyük hidroelektrik barajı olarak kabul edilmektedir. Projeye 1994 yılında Çin’in artan nüfusun talebini ve ülke çapındaki teknolojinin yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan enerji ihtiyacını karşılamak üzere başlandı ve Çin bu ihtiyacı daha yeşil ve daha verimli bir şekilde üreterek karşılamak istiyordu.

Bu baraj sadece enerji üretimiyle kalmayıp aynı zamanda başka bir önemli amaç için inşa edilmiştir. Çin’in Hubei eyaletinde yer alan Yangtze Nehri’nin büyüklüğü nedeniyle, bölgenin yerlileri özellikle yağmur mevsiminde büyük çapta sellerle mücadele ediyor ve bu felaketler milyonlarca insanı etkliyordu. Baraj, Hubei eyaletindeki insanların yaşam kalitesini iyileştirmek için inşa edildi ancak aslında işleri daha da kötüleştirdi. Belki size ilginç gelecektir ama aynı zamanda Dünya’nın dönüşünü yavaşlattı.

Bir baraj koskoca bir gezegeni nasıl yavaşlatabilir?

Çoğu insan bir barajın gezegeni nasıl yavaşllattığını düşündüğünde buna tam bir cevap bulamaz çünkü bu nasıl gerçekleşebilir ki? Baraj inşa edildiği sırada, yüksek verimliliğe sahip teknoloji harikası hidroelektrik türbinleri de tasarlandı.

Baraj, o kadar iyi bir mimari ustalığa sahiptir ki deniz seviyesinden 175 metre yüksekteki nehrin yaklaşık 39 trilyon kilogram suyunu tutabilecek kadar büyüktür. Barajda çok fazla su tutulduğunda, “Eylemsizlik Momenti” adı verilen bir etki yarattı. Bu yüzden barajdan geçen yüksek su kütlesi nedeniyle, dünya dönerken biraz hız kaybeder. Bu kuvvet esasında gezegenin etrafında hareket eden büyük su kütlesi tarafından yaratılır.

NASA’nın hesaplamalarından yola çıkarak söylersek bu kuvvet bizi çok fazla etkilemese de baraj Dünya’nın dönüşünü sadece 0.06 mikrosaniye yavaşlatıyor. Dünya’nın bu dönüşü, ayın konumu, depremler ve hatta yakın zamanda kanıtlanmış iklim değişikliği gibi başka faktörler nedeniyle de yavaşlar.

Daha da ilginç olan şey, dünya’nın dönüşünün de zamanı etkilemesidir. Her beş yılda bir, bir gün  bir milisaniye daha uzun yapılır bu da gelecekte bir zamanında daha da uzamasına sebebiyet verecektir. Barajın dünya üzerindeki etkilerinden biri de Kuzey Kutbu’nun iki santimetre kaymasıdır.

O zamanlar bu proje, Çin’in bu ölçekteki bir projeye yaptığı en büyük yatırımdı. Barajın toplam maliyeti yaklaşık 28 milyar dolardı. Bu devasa maliyetin yanı sıra barajın tuttuğu yüksek su hacmi, Çin’in batı bölgesinde küçük ölçekli depremleri bile tetiklemiştir.

Bölge halkını güvende tutmak için, barajın tetiklediği depremlerin sıklığı o bölgede yaşayan 1.3 milyon insanın başka bölgeye taşınmasını zorunlu kılıyordu. İnsanlara yurtlarını terk ettirmekle beraber baraj inşaatı, bölgede bulunan tarihi eserleri hatta daha önemlisi bazı hayvan türlerin ekosistemini su altında bırakıp yok etmiştir ki günümüzde bu hayvan türleri nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır.

CNN‘in hazırladığı bu makalede yazar, barajın inşa edilmeden önce ve sonra Hubei eyaletindeki insanları nasıl etkilediği hakkında bazı etkili çalışmaları da gösteriyor.

Baraj toplamda üç şehir, 114 kasaba ve 1.680 köyü sular altında bıraktı. Çin’deki komünist rejim nedeniyle, barajın inşaasını protesto eden insanların hükümet tarafından infaz edildiği iddia ediliyor.

İşte inşaat sürecini ve inşa edildikten sonra barajın işlevini gösteren bir belgeselden bölüm.

Tüm bu projeye bakıldığında, barajın yaşam kalitesini iyileştirmek yerine Çin halkına daha fazla zarar verdiği görülüyor. Bu tarz projeler bazen mühendislik harikası yapılar olsa bile uzun vadede insanlığa faydası olup olmayacağı sorusu da her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu konu hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız, National Geographic’in hazırladığı Üç Boğaz Barajı belgeselini izleyebilirsiniz.